مفهوم معنویت در غرب

معنویت در زبان انگلیسی واژه ای است که در طیف وسیعی از حوزه های مفهومی به کار برده می‌شود که شاید وجه مشترک آنها تنها نوعی فراروی از ظاهر باشد. اما برای اینکه بدانیم غیر از فراروی از ظاهر مؤلفه‌های دیگر واژه معنویت چیست اول لازم است به این نکته توجه کنیم که در غرب باید از معنویت‌ها صحبت کرد و نه از یک معنویت. به عبارت دیگر واژة معنویت در ادوار مختلف تاریخ غرب و در بافت‌های فرهنگی متفاوت، معانی گوناگونی داشته است و بعضاً این معانی در تضاد با یکدیگر بوده‌اند. در تک نگاشت حاضر برای اثبات این ادعا روش تبارشناسی به عنوان روش تحقیق اتخاذ شده است. بر اساس این روش ابتدا فرهنگ غرب به چهار دوره متمایز گفتمانی تقسیم می‌شود و به طور مجزا مفهوم معنویت در هر یک از این ادوار بررسی شده و در ساخت مفهومی آن مداقه شده است. در نهایت با تمرکز بر گفتمان اخیر فرهنگ غرب، یعنی گفتمان پست مدرن، مفهوم معنویت در فضای این گفتمان شناسایی می‌شود. دغدغة اصلی این بحث آن است که نشان دهد پیش از رجوع به ادبیات معنویت و معنویت پژوهی در غرب چه در جهت نقد یا استفاده از آن باید دلالت‌های مخفی این واژه و تأثیرپذیری مفهومی آن از فضای‌ گفتمانی عصرش را شناخت.
کلید واژگان: معنویت فارغ از دین، پست مدرنیته، تبارشناسی، مرجعیت گریزی دینی